Handboek

Ben je op zoek naar hoe je de kracht van ontwerp kunt vergroten in je organisatie? Dit handboek legt uit hoe je IAC toepast, de eigen methode van Design Impulse om sterkere capaciteiten voor ontwerp te ontwikkelen. We werken de inhoud ervan regel­matig bij om de bruik­baar­heid van IAC te verzekeren.

Stuur ons een mail voor vragen, opmerkingen of suggesties.

Handboek
Handboek

Handboek: Stappen

De stappen van IAC zijn georganiseerd in drie opeenvolgende fases:

  1. Voorbereiding
  2. Uitvoering
  3. Afronding

Voorbereiding

De stappen in de voorbereidingsfase van IAC richten zich op je ambitie om de kracht van ontwerp te vergroten:

  1. Beschrijf de huidige situatie van je organisatie.
  2. Formuleer je ambitie in het vergroten van de kracht van ontwerp.
  3. Schat in of je ambitie kan worden vervuld.

Beschrijf

Beschrijf de huidige situatie van je organisatie:

  1. Beschrijf haar administratieve organisatie (zie bijvoorbeeld ProjectSuppliers voor een uitleg met voorbeelden):
    • Is er een plan? (Zo nee, waarom niet?)
    • Zo ja, wordt het plan uitgevoerd? (Zo nee, waarom niet?)
    • Zo ja, verloopt de uitvoering volgens plan? (Zo nee, waarom niet?)
  2. Beschrijf ­omgevingsfactoren van je organisatie.
    • Macro-omgevingsfactoren (volgens een PESTEL-analyse; zie bijvoorbeeld OnStrategy voor een uitleg met voorbeelden)
      • Politieke factoren
      • Economische factoren
      • Sociale factoren
      • Technologische factoren
      • Ecologische factoren
      • Legale factoren (oftewel wet- en regelgeving)
    • Meso-omgevingsfactoren (volgens een vijf­krachten­analyse; zie bijvoorbeeld B2U voor een uitleg met voorbeelden)
      • Dreiging van nieuwe toetreders
      • Dreiging van vervangers
      • Onderhandelingskracht van klanten
      • Onderhandelingskracht van leveranciers
      • Competitieve rivaliteit
    • Micro-omgevingsfactoren (volgens een SWOT-analyse; zie bijvoorbeeld IMD voor een uitleg met voorbeelden)
      • Sterktes (d.w.z. karakteristieken die een voordeel opleveren)
      • Zwaktes (d.w.z. karakteristieken die een nadeel opleveren)
      • Kansen (d.w.z. elementen uit de omgeving die een voordeel kunnen opleveren)
      • Bedreigingen (d.w.z. elementen uit de omgeving die een nadeel kunnen opleveren)
  3. Beschrijf uitdagingen in je organisatie die je wilt aanpakken met ontwerp.
    • Hiaten (d.w.z. dingen die je organisatie zou moeten gaan doen)
    • Defecten (d.w.z. dingen die je organisatie beter zou moeten doen)
    • Hefbomen (d.w.z. dingen die je organisatie meer zou moeten doen)

Formuleer

Verklaar je ambitie om de kracht van ontwerp te vergroten:

  1. Specificeer wat je wilt versterken met design om de beschreven uitdagingen te kunnen aanpakken.
    • Verandering
        • Nieuwe functies
        • Nieuwe eigenschappen
        • Nieuwe ervaringen
      • Creativiteit
        • Innovatie
        • Adaptatie
        • Transformatie
      • Rendement
        • Impact
          • Leads
          • Bestellingen
          • Opvolgingen
        • Waarde
          • Sociale waarde
          • Milieuwaarde
          • Economische waarde
        • Prestaties
          • Scope
          • Kwaliteit
          • Voordeel
          • Tijdsinvestering
          • Kosten
          • Risico
    • Definieer indicatoren die de vervulling van je ambitie meten. Bijvoorbeeld:
      • Innovatie: aantal nieuwe productcategorieën in het assortiment.
      • Ontwikkel­kosten: kosten van productontwikkeling, in absolute zin of als percentage van de totale project­kosten.
      • Inkomsten: inkomsten voor je organisatie uit de verkoop van producten, in absolute zin of als percentage van de totale inkomsten.
    • Bepaal voor elke indicator een doel­waardenbereik en de huidige waarde.
      • Minimum
      • Optimum
      • Maximum

    Schat in

    Maak een inschatting of je ambitie kan worden vervuld:

    1. Beoordeel eventuele eerdere initiatieven.
    2. Ga na of benodigde hulpbronnen beschikbaar zijn voor het nieuwe initiatief.
      • Personeel
      • Documentatie
      • Data
    3. Analyseer of het vervullen van je ambitie de moeite waard is.
      • Wenselijk
      • Haalbaar
      • Levensvatbaar

    Uitvoering

    De stappen in de uitvoeringsfase van IAC richten zich op de ontwikkeling van sterkere capaciteiten voor een ontwerpactiviteit:

    1. Identificeer:
      1. Inventariseer huidige capaciteiten voor de ontwerpactiviteit
      2. Ontdek andere waardevolle capaciteiten voor de ontwerpactiviteit
      3. Detailleer samenstellende capaciteiten voor de ontwerpactiviteit
    2. Analyseer:
      1. Classificeer de aard van geïdentificeerde capaciteiten
      2. Vergelijk de bijdrage van geïdentificeerde capaciteiten aan je organisatie
      3. Beoordeel het concurrentievoordeel dat geïdentificeerde capaciteiten je organisatie geven
    3. Construeer:
      1. Verwerf geïdentificeerde capaciteiten die waardevol en niet georganiseerd zijn
      2. Vernieuw geïdentificeerde capaciteiten die niet waardevol of uniek zijn
      3. Veranker geïdentificeerde capaciteiten die waardevol, uniek en niet georganiseerd zijn

    Inventariseer

    Inventariseer huidige capaciteiten voor de ontwerpactiviteit, rekening houdend met verschillende deelnemers (zoals de opdrachtgever, ontwerpers, klanten, gebruikers, vak-experts, aannemers en beheerders) en gebruikmakend van studiemodellen als referentiepunt.

    Studiemodel van bedrijfsactiviteit
    Studiemodel van bedrijfsactiviteit.
    • Handel doelgericht (volgens een studiemodel van doelgerichte actie ontwikkeld door Norman (2002)):
      • Percipieer een situatie
        • Registreer (bijv. zie, hoor, voel, ruik en proef)
        • Interpreteer (d.w.z. begrijp een registratie)
        • Evalueer (d.w.z. vergelijk een interpretatie en een bestemming)
      • Vind een bestemming
        • Zoek (d.w.z. verken mogelijke doelen)
        • Overweeg (d.w.z. weeg mogelijke doelen)
        • Selecteer (d.w.z. kies een mogelijk doel)
      • Onderneem een actie
        • Bedenk (d.w.z. denk aan een actie)
        • Specificeer (d.w.z. visualiseer en schrijf een actie voor)
        • Effectueer (d.w.z. voer een actie uit)
    • Interacteer met betrokkene
      • Communiceer: Zend & Ontvang
      • Wissel uit: Informeer & Reageer
      • Voer transactie uit (gebaseerd op de DEMO-methodologie, zie figuur hieronder)
        • Verzoek (een product)
        • Vervul
          • Beloof (een product)
          • Verklaar (een product)
          • Accepteer (een product)
    Studiemodel van transactie
    Studiemodel van transactie.
    • Lever een product (gebaseerd op het service quality gap-model)
      • Ontwikkel (een product)
        • Bouw (een product)
        • Test (een product)
        • Evalueer (een product)
      • Promoot (een product) (losjes gebaseerd op het AIDA-model)
        • Maak (een product) bekend
        • Leg (een product) uit
        • Beveel (een product) aan
      • Lever (een product) op
        • Bereid (een product) voor
        • Produceer (een product)*
        • Rond (een product) af
    • Beheer een activiteit
      • Leid (een activiteit)
        • Stel doelen (voor een activiteit)
        • Stel kaders (voor een activiteit)
        • Stel middelen (voor een activiteit)
      • Manage (een activiteit)
        • Plan (een activiteit)
        • Monitor (een activiteit)
        • Evalueer (een activiteit)
      • Beheers (een activiteit)
        • Stuur (een activiteit) aan
        • Meet (een activiteit)
        • Stuur (een activiteit) bij

    Studiemodel van ontwerpproductie
    Studiemodel van ontwerpproductie.

    *) Produceer een ontwerp

    • Manage de productie van een ontwerp
      • Plan (de productie van een ontwerp)
        • Organiseer
        • Begroot
        • Rooster
      • Monitor (de productie van een ontwerp)
        • Meet
        • Vergelijk
        • Rapporteer
      • Evalueer (de productie van een ontwerp)
        • Onderzoek
        • Diagnosticeer
        • Voorspel
    • Definieer een ontwerpprobleem
      • Formuleer een probleem
        • Situeer (een probleem)
        • Baken (een probleem) af
        • Bepleit (een probleem)
      • Analyseer eisen
        • Verzamel (eisen)
        • Veronderstel (eisen)
        • Leid (eisen) af
      • Beoordeel een probleem
        • Verken (een probleem)
        • Test (een probleem)
        • Evalueer (een probleem)
    • Ontwikkel een ontwerpconcept
      • Creëer een concept
        • Bedenk (een concept)
        • Visualiseer (een concept)
        • Stel (een concept) voor
      • Analyseer eigenschappen
        • Verzamel (eigenschappen)
        • Veronderstel (eigenschappen)
        • Leid (eigenschappen) af
      • Beoordeel een concept
        • Verken (een concept)
        • Test (een concept)
        • Evalueer (een concept)
    • Ontwikkel een ontwerpoplossing
      • Creëer een oplossing
        • Bedenk (een oplossing)
        • Visualiseer (een oplossing)
        • Stel (een oplossing) voor
      • Analyseer eigenschappen
        • Verzamel (eigenschappen)
        • Veronderstel (eigenschappen)
        • Leid (eigenschappen) af
      • Beoordeel een oplossing
        • Verken (een oplossing)
        • Test (een oplossing)
        • Evalueer (een oplossing)

    Ontdek

    Ontdek andere waardevolle capaciteiten voor de ontwerpactiviteit door:

    • Verbreding van huidige capaciteiten
    • Specialisatie (of verdieping) van huidige capaciteiten
    • Versmelting van huidige capaciteiten

    Detailleer

    Detailleer samenstellende capaciteiten voor de ontwerpactiviteit door:

    • Scheiding van capaciteiten
    • Reconstructie van capaciteiten
    • Herkenning van deelcapaciteiten

    Classificeer

    Raadpleeg Shadbolt & Smart (2015) voor methoden, technieken en hulp­middelen om een geïdentificeerde capaciteit vast te leggen en te ontsluiten als:

    • Kennis indien expliciet (d.w.z. als het kan worden uitgedrukt als inferentieregels)
      • Onderzoek indien zelf gecreëerd
      • Educatie indien overgenomen
    • Ervaring indien impliciet (d.w.z. als het kan worden uitgedrukt als parameters maar niet als inferentieregels)
      • Experimentatie indien zelf gecreëerd
      • Getuigenis indien overgenomen
    • Intuïtie indien stilzwijgend (d.w.z. als het kan worden uitgedrukt als gebeurtenisverslagen maar niet als inferentieregels of parameters)
      • Instinct indien zelf gecreëerd
      • Habituatie indien overgenomen

    Vergelijk

    Rangschik een geïdentificeerde capaciteit op de bijdrage aan je organisatie.

    • Reputatie
    • Organisatie­strategie
    • Stakeholder­behoeften
    • Technologie
    • Ethisch handelen
    • Regelgeving

    Beoordeel

    Bepaal het concurrentievoordeel dat een geïdentificeerde capaciteit je organisatie biedt (op basis van een VRIO-analyse).

    1. Als de capaciteit niet waardevol is (d.w.z. niet in staat om kansen te pakken of bedreigingen af te weren): nadeel
    2. Anders, als de capaciteit niet zeldzaam is in je markt (d.w.z. niet schaars of lastig te krijgen): gelijk voordeel
    3. Anders, als de capaciteit niet onnavolgbaar is in je markt (d.w.z. niet moeilijk om na te doen): tijdelijk voordeel
    4. Anders, als de capaciteit niet georganiseerd is in je designteam (d.w.z. niet ingericht om organisatieresources te verzilveren): onbenut voordeel
    5. Anders: strategisch voordeel

    Verwerf

    Bouw geïdentificeerde capaciteiten op die waardevol en niet georganiseerd zijn.

    • Bouw op als kennis
      • Theoretiseer in het geval van onderzoek
      • Bestudeer en leer in het geval van educatie
    • Bouw op als ervaring
      • Probeer in het geval van experimentatie
      • Observeer en leer in het geval van getuigenis
    • Bouw op als intuïtie
      • Recruteer in het geval van instinct
      • Accepteer en leer in het geval van habituatie

    Vernieuw

    Vernieuw geïdentificeerde capaciteiten die niet waardevol, zeld­zaam of onnavolgbaar zijn (met behulp van SCAMPER).

    • Substitueer
    • Combineer
    • Adapteer
    • Modificeer
    • Pivoteer
    • Elimineer
    • Rearrangeer

    Veranker

    Borg geïdentificeerde capaciteiten die waardevol, uniek en niet georganiseerd zijn in het organisatieontwerp van je designteam (in lijn met het McKinsey 7S-raamwerk).

    • Strategie
    • Structuur
    • Systeem
    • Specialismen
    • Sleutelvermogens
    • Samenbindende waarden

    Afronding

    De stappen in de afrondingsfase van IAC richten zich op evaluatie van de vervulling van je ambitie:

    1. Concludeer successen, meevallers en tegenvallers.
    2. Diagnosticeer successen, meevallers en tegenvallers.
    3. Stel de volgende zet voor om je ambitie te vervullen.

    Concludeer

    Trek conclusies over de uitkomsten van het vervullen van je ambitie.

    • Successen (d.w.z. doelstellingen die exact in de beoogde mate zijn bereikt)
    • Meevallers (d.w.z. doelstellingen die in grotere mate zijn bereikt dan beoogd)
    • Tegenvallers (d.w.z. doelstellingen die niet in de beoogde mate zijn bereikt)

    Diagnosticeer

    Bepaal de oorzaken die de uitkomsten van het vervullen van je ambitie verklaren.

    1. Bepaal hypotheses
    2. Test hypotheses
    3. Bevestig hypotheses

    Stel voor

    Stel de volgende zet voor om je ambitie te vervullen.

    • Hernieuwen als de ambitie is vervuld
    • Herhalen als de ambitie niet is vervuld, maar dat nog steeds mogelijk is
    • Herformuleren als de ambitie niet kan worden vervuld en moet worden aangepast

    Handboek: Voorbeeldoplossingen

    In dit handboek vind je hieronder enkele voorbeeldoplossingen. Ze stammen uit weten­schappelijke en professionele literatuur en praktische ervaring. We werken dit niet-uitputtende overzicht van tijd tot tijd bij.

    Vergroot veranderkracht

    Levering

    Laat mensen de toekomst verkennen, zich er vertrouwd mee maken en samenwerken om weerstand te overwinnen. — Livework

    Koester vertrouwen, geef je mensen constante ondersteuning en verander af en toe de alledaagse routines om positieve verrassingen te creëren. — User Experience

    Vergroot creativiteit

    Levering

    Breng ideeën tot wasdom door middel van een bouw-meet-leer terugkoppelingslus (Lean Startup). — Eric Ries

    Leef je in, definieer, bedenk, maak een prototype en test. — Stanford d.school

    Om een innovatieve uitkomst voor een complexe uitdaging te produceren, ga dan iteratief verkennen, definiëren, ontwikkelen en leveren. — Design Council

    Vergroot groei

    O&O

    Definieer gekwantificeerde indicatoren, bouw een holistisch meet­systeem en definieer ondersteunende operationele indicatoren. — McKinsey Design

    Laad processen versneld op, versnel interne terug­koppelingen en verbeter de over­dracht. — Invision Inside Design

    Stel doelen, bepaal spel­regels en bied faciliteiten voor het produceren van kennis. — UNStudio

    Promotie

    Vertegenwoordig ontwerp op het top­niveau van de organisatie, verbeter de ervaring van medewerkers met ontwerp en verspreid ontwerp­praktijken. — McKinsey Design

    Bouw je reputatie op, vind talent via je netwerk en zet een flexibele talent­pijplijn op. — Workable

    Beschrijf ontwerpwerk in termen van bedrijfs­doelen, verzamel bewijs van de resultaten van ontwerp en communiceer de bedrijfs­waarde van ontwerp. — BoagWorld

    Levering

    Vorm een multidisciplinair team, bevorder kennis­integratie en implementeer besluit­vorming door con­sen­sus. — Purdue University

    Laat gewenst gedrag zien, bied motivatoren en herken en erken vertoond gedrag. — PositivePsychology

    Combineer schaal met wend­baar­heid. — David Butler & Linda Tischler

    Vertaal de bedrijfsvisie in tastbare doelen, stel de klant centraal, stimuleer samenwerking en handhaaf operationele uitmuntendheid—dit alles terwijl je de creatieve grenzen verlegt. — Aquent

    Definieer een portfolio­strategie, identificeer hiaten en onvervulde of latente behoeften en definieer segmenten voor klanten en gebruikers. — McKinsey Design

    Verken gebruikers­belevingen, ontdek gebruikers­motieven en definieer gebruikers­eisen. — Interaction Design Foundation

    Herken en verwijder onnodig complexe inhoud, organiseer kennis en filter de inhoud. — UX Collective

    Achtergrond­informatie

    IAC volgt McKinsey’s vaardig­heden­strategie voor succes­volle product­ontwikkeling (2017). Zie definities voor een uitleg van in dit handboek gehanteerde begrippen. Hieronder staan links naar publicaties van ondersteunende expertise en achtergrondkennis.