Handboek

Ben je op zoek naar hoe je je ontwerp­praktijk kunt verbeteren? Dit handboek beschrijft onze 3S-methode, die stappen, sleutelmiddelen en specialiteiten combineert. We werken de inhoud ervan regel­matig bij om de bruikbaarheid te verzekeren.

Stuur ons een mail voor vragen, opmerkingen of suggesties.

Handboek: Design Impulse.
Handboek

Handboek: Stappen

De stappen van onze aanpak zijn georganiseerd in drie opeenvolgende fases:

  1. Voorbereiding
  2. Uitvoering
  3. Afronding

Voorbereiding

De stappen in de voorbereidingsfase richten zich op de ambitie:

  1. Beschrijf de huidige situatie van je ontwerppraktijk.
  2. Formuleer de ambitie in het verbeteren van je ontwerppraktijk.
  3. Schat in of de ambitie kan worden vervuld.

Beschrijf


Beschrijf de huidige situatie van je ontwerppraktijk:

  1. Beschrijf de administratieve organisatie van je ontwerppraktijk (zie bijvoorbeeld ProjectSuppliers voor een uitleg met voorbeelden):
    • Opzet: is er een plan?
    • Bestaan: wordt het plan uitgevoerd?
    • Werking: verloopt uitvoering volgens plan?
  2. Beschrijf ­omgevingsfactoren van je ontwerppraktijk als organisatie.
    • Macro-omgevingsfactoren (volgens een PESTEL-analyse; zie bijvoorbeeld OnStrategy voor een uitleg met voorbeelden)
      • Politieke factoren
      • Economische factoren
      • Sociale factoren
      • Technologische factoren
      • Ecologische factoren
      • Legale factoren (oftewel wet- en regelgeving)
    • Meso-omgevingsfactoren (volgens een vijf­krachten­analyse; zie bijvoorbeeld B2U voor een uitleg met voorbeelden)
      • Dreiging van nieuwe toetreders
      • Dreiging van vervangers
      • Onderhandelingskracht van klanten
      • Onderhandelingskracht van leveranciers
      • Competitieve rivaliteit
    • Micro-omgevingsfactoren (volgens een SWOT-analyse; zie bijvoorbeeld IMD voor een uitleg met voorbeelden)
      • Sterktes: karakteristieken die een voordeel opleveren
      • Zwaktes: karakteristieken die een nadeel opleveren
      • Kansen: elementen uit de omgeving die een voordeel kunnen opleveren
      • Bedreigingen: elementen uit de omgeving die een nadeel kunnen opleveren
  3. Beschrijf issues (hiaten, defecten en hefbomen) die redenen vormen om je ontwerppraktijk te verbeteren.
    • De noodzaak of wens om creativiteit in ontwerp te vergroten
      • Innovatie
      • Adaptatie
      • Transformatie
    • De noodzaak of wens om competentie in ontwerp te vergroten
      • Waarde
      • Impact
      • Prestaties
    • De noodzaak of wens om de contributie van ontwerp aan het organisatie­resultaat te vergroten
      • Inkomsten
      • Winst
      • Groei

Formuleer


Formuleer de ambitie in het verbeteren van je ontwerppraktijk:

  1. Benoem zo specifiek mogelijk de kracht van ontwerp die je wilt vergroten.
    • Creativiteit
    • Competentie
    • Contributie
  2. Definieer indicatoren voor de kracht van ontwerp die de vervulling van de ambitie meten. Bijvoorbeeld:
    • Innovatie: aantal nieuwe productcategorieën in het assortiment.
    • Ontwerpkosten: kosten van ontwerpactiviteiten in projecten, in absolute zin of als percentage van de totale projectkosten.
    • Inkomsten: inkomsten uit de verkoop van ontworpen producten, in absolute zin of als percentage van de totale inkomsten.
  3. Bepaal voor elke indicator een doel­waardenbereik en de huidige waarde.
    • Minimum
    • Optimum
    • Maximum

Schat in


Maak een inschatting of de ambitie kan worden vervuld:

  1. Beoordeel eventuele eerdere initiatieven.
  2. Ga na of benodigde hulpbronnen beschikbaar zijn voor het nieuwe initiatief.
    • Personeel
    • Documentatie
    • Data
  3. Analyseer of de ambitie de moeite van het najagen waard is.
    • Wenselijk
    • Haalbaar
    • Levensvatbaar

Uitvoering

De stappen in de uitvoeringsfase richten zich op cruciale capaciteiten:

  1. Visualiseer:
    • Identificeer cruciale capaciteiten
    • Vergelijk cruciale capaciteiten
  2. Analyseer:
    • Karakteriseer cruciale capaciteiten
    • Becijfer cruciale capaciteiten
  3. Realiseer:
    • Verwerf cruciale capaciteiten
    • Differentieer cruciale capaciteiten
    • Veranker cruciale capaciteiten

Identificeer


Ontdek en ontrafel capaciteiten voor je ontwerppraktijk die waardevol zijn om de ambitie te vervullen, gebaseerd op een generiek enterprise capability-raamwerk.

Vaardigheden: interactie, supervisie en productie.
Generiek enterprise capability-raamwerk.
  • Interactie
    • Communicatie tussen betrokken partijen
      • Opdrachtgevers
      • Klanten
      • Gebruikers
      • Vakexperts
      • Aannemers
      • Beheerders
      • Etc.
    • Coördinatie van doelen tussen betrokken partijen
      • Doelstellingen
      • Beleidsregels
      • Plannen
    • Samenwerking tussen betrokken partijen in activiteiten
      • Supervisie
      • Productie
  • Supervisie
    • Directie
    • Management
    • Besturing
  • Productie (gebaseerd op het service quality gap-model)
    • Ontwikkeling
      • Onderzoek
      • Definitie
      • Specificatie
    • Promotie
      • Opwekking van bewustzijn
      • Opwekking van interesse
      • Opwekking van verlangen
      • Opwekking van actie
    • Levering
      (in het geval van ontwerp)
      • Strategieformulering
        • Kader
        • Plan
      • Ontwerpformulering
        • Probleem
        • Concept
        • Oplossing


Decomponeer zo nodig deze capaciteiten, gebaseerd op een model van doelgerichte actie dat is ontwikkeld door Norman (2002).

Model van doelgerichte actie
Model van doelgerichte actie.

Raadpleeg Shadbolt & Smart (2015) voor methoden, technieken en hulpmiddelen om een capaciteit vast te leggen als:

  • feiten en afleidingsregels (in het geval van expliciete kennis)
  • identificerende kenmerken (in het geval van impliciete kennis)
  • karakteristieke omstandigheden (in het geval van stilzwijgende kennis)

Vergelijk


Rangschik cruciale capaciteiten op hun waarde voor elk van de volgende organisatorische aspecten.

  • Reputatie
  • Organisatie­strategie
  • Stakeholder­behoeften
  • Technologie
  • Ethisch handelen
  • Regelgeving

Karakteriseer


Categoriseer elke cruciale capaciteit als volgt:

  • Kennis (indien expliciet)
    • Bureauonderzoek (indien zelf gecreëerd)
    • Educatie (indien overgenomen)
  • Ervaring (indien impliciet)
    • Experimentatie (indien zelf gecreëerd)
    • Getuigenis (indien overgenomen)
  • Intuïtie (indien stilzwijgend)
    • Instinct (indien zelf gecreëerd)
    • Habituatie (indien overgenomen)

Becijfer


Beoordeel elk cruciale capaciteit op de mate van aanwezigheid in je ontwerp­team.

  • Geen aanwezigheid (d.w.z. geen enkel teamlid bezit deze capaciteit)
  • Enkelvoudige aanwezigheid (d.w.z. een enkel teamlid bezit deze capaciteit)
  • Meervoudige aanwezigheid (d.w.z. meerdere maar niet alle teamleden bezitten deze capaciteit)
  • Volledige aanwezigheid (d.w.z. alle teamleden bezitten deze capaciteit)

Verwerf


Verwerf cruciale capaciteiten die niet aanwezig zijn in je ontwerpteam.

  • ~ (in het geval van kennis)
    • Theoretiseer (in het geval van bureauonderzoek)
    • Bestudeer en leer (in het geval van educatie)
  • ~ (in het geval van ervaring)
    • Probeer (in het geval van experimentatie)
    • Observeer en leer (in het geval van getuigenis)
  • ~ (in het geval van intuïtie)
    • Recruteer (in het geval van instinct)
    • Accepteer en leer (in het geval van habituatie)

Differentieer


Specialiseer cruciale capaciteiten in je ontwerpteam om ze zeld­zaam of onnavolgbaar in de ontwerpmarkt te maken (met behulp van SCAMPER).

  • Substitueer
  • Combineer
  • Adapteer
  • Modificeer
  • Pivoteer
  • Elimineer
  • Rearrangeer

Veranker


Borg en ontsluit cruciale capaciteiten in het organisatieontwerp van je ontwerpteam (in lijn met het McKinsey 7S-raamwerk) om ze volledig aanwezig te maken.

  • Strategie
  • Structuur
  • Systeem
  • Specialismen
  • Sleutelvermogens
  • Samenbindende waarden

Afronding

De stappen in de afrondingsfase richten zich op vervulling van de ambitie:

  1. Concludeer wat er is bereikt en wat niet.
  2. Diagnosticeer de oorzaken van wat er niet is bereikt.
  3. Stel de volgende zet voor in het vervullen van de ambitie.

Concludeer


Trek conclusies over de uitkomsten van realisatie van cruciale capaciteiten:

  • Wat is er bereikt zoals dat was gepland
  • Wat is er bereikt dat niet was gepland
  • Wat is er niet bereikt zoals dat was gepland

Diagnosticeer


Ga na wat de oorzaken zijn van wat er niet is bereikt:

  • Hypotheses
  • Onderzoeken
  • Resultaten

Stel voor


Stel de volgende zet voor in het vervullen van de ambitie:

  • Hernieuwen (als de ambitie is vervuld)
  • Herhalen (als de ambitie niet is vervuld, maar dat nog steeds mogelijk is)
  • Herformuleren (als de ambitie niet kan worden vervuld en moet worden aangepast)

Conceptoplossingen

In dit handboek vind je hieronder enkele conceptoplossingen. Ze stammen uit weten­schappelijke en professionele literatuur en praktische ervaring. We werken dit niet-uitputtende overzicht van tijd tot tijd bij.

Waarde versterken

O&O


Definieer een portfolio­strategie, identificeer hiaten en onvervulde of latente behoeften en definieer segmenten voor klanten en gebruikers. — McKinsey Design

Combineer schaal met wend­baar­heid. — David Butler & Linda Tischler

Promotie


Vertegenwoordig ontwerp op het top­niveau van de organisatie, verbeter de ervaring van medewerkers met ontwerp en verspreid ontwerp­praktijken. — McKinsey Design

Beschrijf ontwerpwerk in termen van bedrijfs­doelen, verzamel bewijs van de resultaten van ontwerp en communiceer de bedrijfs­waarde van ontwerp. — BoagWorld

Levering

Verken gebruikers­belevingen, ontdek gebruikers­motieven en definieer gebruikers­eisen. — Interaction Design Foundation

Impact versterken

O&O


Bouw je reputatie op, vind talent via je netwerk en zet een flexibele talent­pijplijn op. — Workable

Levering


Vorm een multidisciplinair team, bevorder kennis­integratie en implementeer besluit­vorming door con­sen­sus. — Purdue University

Vertaal de bedrijfsvisie in tastbare doelen, stel de klant centraal, stimuleer samenwerking en handhaaf operationele uitmuntendheid—dit alles terwijl je de creatieve grenzen verlegt. — Aquent

Prestaties versterken

O&O


Definieer gekwantificeerde indicatoren, bouw een holistisch meet­systeem en definieer ondersteunende operationele indicatoren. — McKinsey Design

Stel doelen, bepaal spel­regels en bied faciliteiten voor het produceren van kennis. — UNStudio

Laad processen versneld op, versnel interne terug­koppelingen en verbeter de over­dracht. — Invision Inside Design

Levering


Laat gewenst gedrag zien, bied motivatoren en herken en erken vertoond gedrag. — PositivePsychology

Herken en verwijder onnodig complexe inhoud, organiseer kennis en filter de inhoud. — UX Collective

Achtergrond­informatie

BVB/BVB volgt losjes McKinsey’s vaardig­heden­strategie voor succes­volle product­ontwikkeling (2017). Zie definities voor een uitleg van de in dit handboek gehanteerde begrippen. Hieronder staan links naar publicaties van ondersteunende expertise en achtergrondkennis.