Handboek

Ben je op zoek naar hoe je de kracht van ontwerp kunt vergroten in je organisatie? Dit handboek beschrijft hoe je C‧AST toepast, onze methode voor het ontwikkelen van strategische capaciteiten voor ontwerp. We werken de inhoud ervan regel­matig bij om de bruik­baar­heid van C‧AST te verzekeren.

Stuur ons een mail voor vragen, opmerkingen of suggesties.

Beschrijf

Beschrijf de huidige situatie van je organisatie:

1. Beschrijf haar administratieve organisatie (zie bijvoorbeeld ProjectSuppliers voor een uitleg met voorbeelden):
   • Is er een plan? (Zo nee, waarom niet?)
   • Zo ja, wordt het plan uitgevoerd? (Zo nee, waarom niet?)
   • Zo ja, verloopt de uitvoering volgens plan? (Zo nee, waarom niet?)
2. Beschrijf ­omgevingsfactoren van je organisatie.
   • Macro-omgevingsfactoren (volgens een PESTEL-analyse; zie bijvoorbeeld OnStrategy voor een uitleg met voorbeelden)
     • Politieke factoren
     • Economische factoren
     • Sociale factoren
     • Technologische factoren
     • Ecologische factoren
     • Legale factoren (oftewel wet- en regelgeving)
   • Meso-omgevingsfactoren (volgens een vijf­krachten­analyse; zie bijvoorbeeld B2U voor een uitleg met voorbeelden)
     • Dreiging van nieuwe toetreders
     • Dreiging van vervangers
     • Onderhandelingskracht van klanten
     • Onderhandelingskracht van leveranciers
     • Competitieve rivaliteit
   • Micro-omgevingsfactoren (volgens een SWOT-analyse; zie bijvoorbeeld IMD voor een uitleg met voorbeelden)
     • Sterktes (d.w.z. karakteristieken die een voordeel opleveren)
     • Zwaktes (d.w.z. karakteristieken die een nadeel opleveren)
     • Kansen (d.w.z. elementen uit de omgeving die een voordeel kunnen opleveren)
     • Bedreigingen (d.w.z. elementen uit de omgeving die een nadeel kunnen opleveren)
3. Beschrijf uitdagingen in je organisatie die je wilt aanpakken met ontwerp.
   • Hiaten (d.w.z. dingen die je organisatie zou moeten gaan doen)
   • Defecten (d.w.z. dingen die je organisatie beter zou moeten doen)
   • Hefbomen (d.w.z. dingen die je organisatie meer zou moeten doen)

Formuleer

Verklaar je ambitie om de kracht van ontwerp te vergroten:

1. Specificeer wat je wilt verbeteren met design om uitdagingen te kunnen aanpakken.
   • Veranderingszin
     • Nieuwsgierigheid
     • Verbondenheid
     • Vastberadenheid
   • Creativiteit
     • Innovatie
     • Adaptatie
     • Transformatie
   • Concurrentie­vermogen
     • Waarde
       • Sociale waarde
       • Milieuwaarde
       • Economische waarde
     • Impact
       • Aantal leads
       • Aantal klanten
       • Aantal ambassadeurs
     • Prestaties
       • Afbakening
       • Kwaliteit
       • Voordeel
       • Tijd
       • Kosten
       • Risico
2. Definieer indicatoren die de vervulling van je ambitie meten. Bijvoorbeeld:
   • Innovatie: aantal nieuwe productcategorieën in het assortiment.
   • Ontwikkel­kosten: kosten van productontwikkeling, in absolute zin of als percentage van de totale project­kosten.
   • Inkomsten: inkomsten voor je organisatie uit de verkoop van producten, in absolute zin of als percentage van de totale inkomsten.
3. Bepaal voor elke indicator een doel­waardenbereik en de huidige waarde.
   • Minimum
   • Optimum
   • Maximum

Schat in

Maak een inschatting of je ambitie kan worden vervuld:

1. Beoordeel eventuele eerdere initiatieven.
2. Ga na of benodigde hulpbronnen beschikbaar zijn voor het nieuwe initiatief.
   • Personeel
   • Documentatie
   • Data
3. Analyseer of het vervullen van je ambitie de moeite waard is.
   • Wenselijk
   • Haalbaar
   • Levensvatbaar

Breng in kaart

Ontdek en ontleed de activiteiten van je ontwerpteam waarbij diverse deelnemers zijn betrokken (zoals opdrachtgevers, ontwerpers, klanten, gebruikers, vakexperts, aannemers en beheerders), met studiemodellen van business-activiteit als referentiepunt (zie figuur hieronder).

• Actie (volgens een studiemodel van doelgerichte actie ontwikkeld door Norman (2002); zie figuur hieronder), bestaande uit:
  1. Motivatie (d.w.z. het stellen van een te bereiken doel)
  2. Intentie (d.w.z. het voornemen tot handelen om een doel te bereiken)
  3. Specificatie (d.w.z. het vertalen van een intentie naar bewegingen)
  4. Executie (d.w.z. het uitvoeren van bewegingen), bestaande uit:
     • Initiatie (d.w.z. het starten van een beweging)
     • Iteratie (d.w.z. het herhalen van een beweging)
     • Terminatie (d.w.z. het beëindigen van een beweging)
  5. Perceptie (d.w.z. het waarnemen van de wereld)
     • Gezicht
     • Gehoor
     • Gevoel
     • Geur
     • Smaak
     • Evenwicht
     • Beweging
  6. Interpretatie (d.w.z. duiding van een waarneming)
  7. Evaluatie (d.w.z. vergelijking van een interpretatie en een motivatie)
     • Associatie (d.w.z. afleiding van een afhankelijkheid)
     • Correlatie (d.w.z. afleiding van een trendrelatie)
     • Causatie (d.w.z. afleiding van een oorzakelijke relatie)

• Overdracht (tussen deelnemers): (Zending: Actie) × (Ontvangst: Actie)
• Transactie (tussen deelnemers), bestaande uit vier overdrachten (gebaseerd op de DEMO-methodologie, zie figuur hieronder):
  1. Verzoek (van iets): Overdracht.Zending × Overdracht.Ontvangst
  2. Belofte (van iets): Overdracht.Zending × Overdracht.Ontvangst
  3. Verklaring (van iets): Overdracht.Zending × Overdracht.Ontvangst
  4. Acceptatie (van iets): Overdracht.Zending × Overdracht.Ontvangst

• Uitwisseling (tussen deelnemers): Transactie × Transactie
• Interactie (tussen deelnemers): Activiteit.Uitwisseling
  • Communicatie
  • Coöperatie
  • Coördinatie
  • Samenwerking
• Administratie (van een activiteit): Interactie
  • Directie (van een activiteit), bestaande uit:
    1. Bepalen van doelstellingen
    2. Vestigen van spelregels
    3. Toekennen van middelen
  • Management (van een activiteit), bestaande uit:
    1. Planning
    2. Monitoring
    3. Retrospectie
  • Aansturing (van een activiteit), bestaande uit:
    1. Instellen van doelwaarden
    2. Meten van actuele waarden
    3. Uitzenden van stuursignalen
• Operatie (gebaseerd op het service quality gap-model), bestaande uit:
  1. O&O (Onderzoek & Ontwikkeling), bestaande uit:
     1. Onderzoek (van iets): Activiteit
     2. Definitie (van iets): Activiteit
     3. Specificatie (van iets): Activiteit
  2. Promotie (gebaseerd op het AIDA-model), bestaande uit:
     1. Opwekken van aandacht (voor iets): Activiteit
     2. Opwekken van interesse (in iets): Activiteit
     3. Opwekken van verlangen (naar iets): Activiteit
     4. Opwekken van actie (voor iets): Activiteit
  3. Levering
     • Diagnose (van een oorzaak), bestaande uit:
       1. Hypothesevorming (omtrent een oorzaak): Activiteit
       2. Test (op een oorzaak): Interactie
       3. Bevestiging (van een oorzaak): Activiteit
     • Ontwerp, bestaande uit:
       1. Kaderstelling (voor het uitwerken naar een oplossing): Interactie
       2. Beweging (d.w.z. het uitwerken naar een oplossing), bestaande uit:
          1. Exploratie (voor een uitwerking): Interactie
          2. Ideatie (van een uitwerking): Activiteit
          3. Realisatie (van een uitwerking): Activiteit
       3. Reflectie (op het uitwerken naar een oplossing): Interactie
     • Besluitvorming, bestaande uit:
       1. Propositie (van opties): Activiteit
       2. Vergelijking (van opties): Interactie
       3. Selectie (van opties): Activiteit
     • Productie (van iets): Activiteit
       • Constructie (van iets)
       • Fabricage (van iets)
       • Dienstverlening (van iets)

Koppel

Bepaal het soort impact van elke activiteit op de doelstellingen die samen je ambitie vormen.

Identificeer

Bepaal voor alle activiteiten die een positieve impact op je ambitie hebben de productieve capaciteiten die je designteam moet hebben om deze activiteiten onder de knie te krijgen, gebruikmakend van de volgende strategie:

Classificeer

Raadpleeg Shadbolt & Smart (2015) voor methoden, technieken en hulpmiddelen om een capaciteit vast te leggen en te ontsluiten als:

• Kennis indien expliciet (d.w.z. als het kan worden uitgedrukt als inferentieregels)
  • Onderzoek indien zelf gecreëerd
  • Educatie indien overgenomen
• Ervaring indien impliciet (d.w.z. als het kan worden uitgedrukt als parameters maar niet als inferentieregels)
  • Experimentatie indien zelf gecreëerd
  • Getuigenis indien overgenomen
• Intuïtie indien stilzwijgend (d.w.z. als het kan worden uitgedrukt als gebeurtenisverslagen maar niet als inferentieregels of parameters)
  • Instinct indien zelf gecreëerd
  • Habituatie indien overgenomen

Vergelijk

Rangschik alle productieve capaciteiten op hun bijdrage aan elk organisatorisch aspect.

Becijfer

Beoordeel de mate van aanwezigheid van elke productieve capaciteit in je ontwerp­team.

Verwerf

Trek alle productieve capaciteiten aan die je ontwerpteam niet heeft.

• Trek aan in de vorm van kennis
  • Theoretiseer in het geval van onderzoek
  • Bestudeer en leer in het geval van educatie
• Trek aan in de vorm van ervaring
  • Probeer in het geval van experimentatie
  • Observeer en leer in het geval van getuigenis
• Trek aan in de vorm van intuïtie
  • Recruteer in het geval van instinct
  • Accepteer en leer in het geval van habituatie

Versterk

Specialiseer en verenig alle productieve capaciteiten in je ontwerpteam die niet zeld­zaam of onnavolgbaar zijn in de ontwerpmarkt (met behulp van SCAMPER).

• Substitueer
• Combineer
• Adapteer
• Modificeer
• Pivoteer
• Elimineer
• Rearrangeer

Veranker

Borg alle productieve capaciteiten in het organisatieontwerp van je ontwerpteam (in lijn met het McKinsey 7S-raamwerk), bestaande uit:

• Strategie
• Structuur
• Systeem
• Specialismen
• Sleutelvermogens
• Samenbindende waarden

Concludeer

Trek conclusies over de uitkomsten van het vervullen van je ambitie.

• Successen (d.w.z. doelstellingen die exact in de beoogde mate zijn bereikt)
• Meevallers (d.w.z. doelstellingen die in grotere mate zijn bereikt dan beoogd)
• Tegenvallers (d.w.z. doelstellingen die niet in de beoogde mate zijn bereikt)

Diagnosticeer

Bepaal de oorzaken die de uitkomsten van het vervullen van je ambitie verklaren.

1. Bepaal hypotheses
2. Test hypotheses
3. Bevestig hypotheses

Stel voor

Stel de volgende zet voor om je ambitie te vervullen.

• Hernieuwen als de ambitie is vervuld
• Herhalen als de ambitie niet is vervuld, maar dat nog steeds mogelijk is
• Herformuleren als de ambitie niet kan worden vervuld en moet worden aangepast

Levering

Laat mensen de toekomst verkennen, zich er vertrouwd mee maken en samenwerken om weerstand te overwinnen. — Livework

Koester vertrouwen, geef je mensen constante ondersteuning en verander af en toe de alledaagse routines om positieve verrassingen te creëren. — User Experience

Levering

Breng ideeën tot wasdom door middel van een bouw-meet-leer terugkoppelingslus (Lean Startup). — Eric Ries

Leef je in, definieer, bedenk, maak een prototype en test. — Stanford d.school

Om een innovatieve uitkomst voor een complexe uitdaging te produceren, ga dan iteratief verkennen, definiëren, ontwikkelen en leveren. — Design Council

O&O

Definieer gekwantificeerde indicatoren, bouw een holistisch meet­systeem en definieer ondersteunende operationele indicatoren. — McKinsey Design

Laad processen versneld op, versnel interne terug­koppelingen en verbeter de over­dracht. — Invision Inside Design

Stel doelen, bepaal spel­regels en bied faciliteiten voor het produceren van kennis. — UNStudio

Promotie

Vertegenwoordig ontwerp op het top­niveau van de organisatie, verbeter de ervaring van medewerkers met ontwerp en verspreid ontwerp­praktijken. — McKinsey Design

Bouw je reputatie op, vind talent via je netwerk en zet een flexibele talent­pijplijn op. — Workable

Beschrijf ontwerpwerk in termen van bedrijfs­doelen, verzamel bewijs van de resultaten van ontwerp en communiceer de bedrijfs­waarde van ontwerp. — BoagWorld

Levering

Vorm een multidisciplinair team, bevorder kennis­integratie en implementeer besluit­vorming door con­sen­sus. — Purdue University

Laat gewenst gedrag zien, bied motivatoren en herken en erken vertoond gedrag. — PositivePsychology

Combineer schaal met wend­baar­heid. — David Butler & Linda Tischler

Vertaal de bedrijfsvisie in tastbare doelen, stel de klant centraal, stimuleer samenwerking en handhaaf operationele uitmuntendheid—dit alles terwijl je de creatieve grenzen verlegt. — Aquent

Definieer een portfolio­strategie, identificeer hiaten en onvervulde of latente behoeften en definieer segmenten voor klanten en gebruikers. — McKinsey Design

Verken gebruikers­belevingen, ontdek gebruikers­motieven en definieer gebruikers­eisen. — Interaction Design Foundation

Herken en verwijder onnodig complexe inhoud, organiseer kennis en filter de inhoud. — UX Collective