Handboek

Ben je als designleider op zoek naar hoe je de kracht van ontwerp kunt vergroten in je organisatie? Dit handboek legt uit hoe je IAC toepast, de eigen methode van Design Impulse om de capaciteiten van je designteam te versterken. We werken de inhoud regel­matig bij om de bruik­baar­heid van IAC te verzekeren.

Stuur ons een mail voor vragen, opmerkingen of suggesties betreffende ons handboek.

Handboek
Handboek

Handboek: Vereiste competenties

  • Marktanalyse
  • Organisatieanalyse
  • Organisatieontwerp
  • Strategisch denken
  • Businessanalyse
  • Businessontwerp
  • Procesanalyse
  • Procesontwerp
  • Capability mining

Handboek: Stappen

De stappen van IAC zijn georganiseerd in drie opeenvolgende fases:

  1. Voorbereiding
  2. Uitvoering
  3. Afronding

Voorbereiding

De stappen in de voorbereidingsfase van IAC richten zich op je ambitie om de kracht van ontwerp te vergroten in je organisatie:

  1. Beschrijf de huidige situatie van je aandachtsgebied in je organisatie.
  2. Formuleer je ambitie in het vergroten van de kracht van ontwerp in je aandachtsgebied.
  3. Schat in of je ambitie kan worden vervuld.

Beschrijf

Beschrijf de huidige situatie van je aandachtsgebied in je organisatie:

  1. Identificeer je aandachtsgebied.
    • Procesactiviteit
    • Business-activiteit
    • Organisatie-activiteit
  2. Beschrijf ­omgevingsfactoren van je aandachtsgebied.
    • Macro-omgevingsfactoren (volgens een PESTEL-analyse; zie bijvoorbeeld OnStrategy voor een uitleg met voorbeelden)
      • Politieke factoren
      • Economische factoren
      • Sociale factoren
      • Technologische factoren
      • Ecologische factoren
      • Legale factoren (oftewel wet- en regelgeving)
    • Meso-omgevingsfactoren (volgens een vijf­krachten­analyse; zie bijvoorbeeld B2U voor een uitleg met voorbeelden)
      • Dreiging van nieuwe toetreders
      • Dreiging van vervangers
      • Onderhandelingskracht van klanten
      • Onderhandelingskracht van leveranciers
      • Competitieve rivaliteit
    • Micro-omgevingsfactoren (volgens een SWOT-analyse; zie bijvoorbeeld IMD voor een uitleg met voorbeelden)
      • Sterktes (d.w.z. karakteristieken die een voordeel opleveren)
      • Zwaktes (d.w.z. karakteristieken die een nadeel opleveren)
      • Kansen (d.w.z. elementen uit de omgeving die een voordeel kunnen opleveren)
      • Bedreigingen (d.w.z. elementen uit de omgeving die een nadeel kunnen opleveren)
  3. Beschrijf uitdagingen voor je aandachtsgebied die je wilt aanpakken.
    • Hiaten (d.w.z. dingen die je aandachtsgebied zou moeten gaan doen)
    • Defecten (d.w.z. dingen die je aandachtsgebied beter zou moeten doen)
    • Hefbomen (d.w.z. dingen die je aandachtsgebied meer zou moeten doen)

Formuleer

Verklaar je ambitie om de kracht van ontwerp te vergroten:

  1. Specificeer welke kracht van ontwerp je wilt versterken om de beschreven uitdagingen aan te pakken.
    • Verandering
      • Creatie
      • Verbetering
      • Variatie
      • Creativiteit
        • Innovatie
        • Adaptatie
        • Transformatie
      • Rendement
        • Impact
          • Leads
          • Bestellingen
          • Opvolgingen
        • Waarde
          • Sociale waarde
          • Milieuwaarde
          • Economische waarde
        • Prestaties
          • Scope
          • Kwaliteit
          • Voordeel
          • Tijdsefficiëntie
          • Kostenefficiëntie
          • Risicobeheersing
    • Definieer indicatoren die de vervulling van je ambitie meten. Bijvoorbeeld:
      • Innovatie: aantal nieuwe productcategorieën in het assortiment.
      • Ontwikkel­kosten: kosten van productontwikkeling, in absolute zin of als percentage van de totale project­kosten.
      • Inkomsten: inkomsten voor je organisatie uit de verkoop van producten, in absolute zin of als percentage van de totale inkomsten.
    • Bepaal voor elke indicator een doel­waardenbereik en de huidige waarde.
      • Minimum
      • Optimum
      • Maximum

    Schat in

    Maak een inschatting of je ambitie kan worden vervuld:

    1. Beoordeel eventuele eerdere initiatieven.
    2. Ga na of benodigde hulpbronnen beschikbaar zijn voor het nieuwe initiatief.
      • Personeel
      • Documentatie
      • Data
    3. Analyseer of het vervullen van je ambitie de moeite waard is.
      • Wenselijk
      • Haalbaar
      • Levensvatbaar

    Uitvoering

    De stappen in de uitvoeringsfase van IAC richten zich op het versterken van de capaciteiten van je designteam voor je aandachtsgebied:

    1. Identificeer:
      1. Inventariseer capaciteiten voor je aandachtsgebied die je designteam inzet
      2. Ontdek waardevolle capaciteiten voor je aandachtsgebied die je designteam niet inzet
      3. Plot geïdentificeerde capaciteiten op de indicatoren voor ambitievervulling waarop ze invloed hebben
    2. Analyseer:
      1. Classificeer de aard van geïdentificeerde capaciteiten
      2. Vergelijk de bijdrage van geïdentificeerde capaciteiten aan je aandachtsgebied
      3. Beoordeel het concurrentievoordeel dat geïdentificeerde capaciteiten je aandachtsgebied geven
    3. Construeer:
      1. Verwerf ontdekte capaciteiten
      2. Vernieuw geïdentificeerde capaciteiten die niet waardevol, zeldzaam of onnavolgbaar zijn
      3. Veranker geïdentificeerde capaciteiten die waardevol maar niet georganiseerd zijn

    Inventariseer

    Inventariseer capaciteiten voor je aandachtsgebied die je designteam inzet, rekening houdend met verschillende deelnemers (zoals de opdrachtgever, ontwerpers, klanten, gebruikers, vak-experts, aannemers en beheerders) en gebruikmakend van studiemodellen als referentiepunt.

    Studiemodel van bedrijfsactiviteit
    Studiemodel van bedrijfsactiviteit.
    • Handel doelgericht (volgens een studiemodel van doelgerichte actie ontwikkeld door Norman (2002)):
      • Percipieer een situatie
        • Registreer (bijv. zie, hoor, voel, ruik en proef)
        • Interpreteer (d.w.z. begrijp een registratie)
        • Evalueer (d.w.z. vergelijk een interpretatie en een bestemming)
      • Vind een bestemming
        • Zoek (d.w.z. verken mogelijke doelen)
        • Overweeg (d.w.z. weeg mogelijke doelen)
        • Selecteer (d.w.z. kies een mogelijk doel)
      • Onderneem een actie
        • Bedenk (d.w.z. denk aan een actie)
        • Specificeer (d.w.z. visualiseer en schrijf een actie voor)
        • Effectueer (d.w.z. voer een actie uit)
    • Interacteer met betrokkene
      • Communiceer: Zend & Ontvang
      • Wissel uit: Informeer & Reageer
      • Voer transactie uit (gebaseerd op de DEMO-methodologie, zie figuur hieronder)
        • Verzoek (een product)
        • Vervul
          • Beloof (een product)
          • Verklaar (een product)
          • Accepteer (een product)
    Studiemodel van transactie
    Studiemodel van transactie.
    • Lever een product (gebaseerd op het service quality gap-model)
      • Ontwikkel (een product)
        • Bouw (een product)
        • Test (een product)
        • Evalueer (een product)
      • Promoot (een product) (losjes gebaseerd op het AIDA-model)
        • Maak (een product) bekend
        • Leg (een product) uit
        • Beveel (een product) aan
      • Lever (een product) op
        • Bereid (een product) voor
        • Produceer (een product)*
        • Rond (een product) af
    • Beheer een activiteit
      • Leid (een activiteit)
        • Stel doelen (voor een activiteit)
        • Stel kaders (voor een activiteit)
        • Stel middelen (voor een activiteit)
      • Manage (een activiteit)
        • Plan (een activiteit)
        • Monitor (een activiteit)
        • Evalueer (een activiteit)
      • Beheers (een activiteit)
        • Stuur (een activiteit) aan
        • Meet (een activiteit)
        • Stuur (een activiteit) bij

    Studiemodel van ontwerpproductie
    Studiemodel van ontwerpproductie.

    *) Produceer een ontwerp

    • Manage de productie van een ontwerp
      • Plan (de productie van een ontwerp)
        • Organiseer
        • Begroot
        • Rooster
      • Monitor (de productie van een ontwerp)
        • Meet
        • Vergelijk
        • Rapporteer
      • Evalueer (de productie van een ontwerp)
        • Onderzoek
        • Diagnosticeer
        • Voorspel
    • Definieer een ontwerpprobleem
      • Formuleer een probleem
        • Situeer (een probleem)
        • Baken (een probleem) af
        • Bepleit (een probleem)
      • Analyseer eisen
        • Verzamel (eisen)
        • Veronderstel (eisen)
        • Leid (eisen) af
      • Beoordeel een probleem
        • Verken (een probleem)
        • Test (een probleem)
        • Evalueer (een probleem)
    • Ontwikkel een ontwerpconcept
      • Creëer een concept
        • Bedenk (een concept)
        • Visualiseer (een concept)
        • Stel (een concept) voor
      • Analyseer eigenschappen
        • Verzamel (eigenschappen)
        • Veronderstel (eigenschappen)
        • Leid (eigenschappen) af
      • Beoordeel een concept
        • Verken (een concept)
        • Test (een concept)
        • Evalueer (een concept)
    • Ontwikkel een ontwerpoplossing
      • Creëer een oplossing
        • Bedenk (een oplossing)
        • Visualiseer (een oplossing)
        • Stel (een oplossing) voor
      • Analyseer eigenschappen
        • Verzamel (eigenschappen)
        • Veronderstel (eigenschappen)
        • Leid (eigenschappen) af
      • Beoordeel een oplossing
        • Verken (een oplossing)
        • Test (een oplossing)
        • Evalueer (een oplossing)

    Ontdek

    Ontdek waardevolle capaciteiten voor je aandachtsgebied die je designteam niet inzet. Onderzoek hiertoe de designmarkt.

    • Marktkarakteristieken
      • Klanten
      • Concurrenten
      • Marktplaatsen
    • Omgevingsfactoren
      • Macro-omgevingsfactoren
      • Meso-omgevingsfactoren
      • Micro-omgevingsfactoren
    • Uitdagingen
      • Hiaten
      • Defecten
      • Hefbomen

    Plot

    Bepaal de invloed van geïdentificeerde capaciteiten voor je aandachtsgebied op de indicatoren voor ambitievervulling.

    • Positieve invloed
    • (Per saldo) geen invloed
    • Negatieve invloed

    Classificeer

    Classificeer de aard van een geïdentificeerde capaciteit als:

    • Kennis indien expliciet (d.w.z. als het kan worden gekarakteriseerd middels inferentieregels)
      • Onderzoek indien zelf gecreëerd
      • Educatie indien overgenomen
    • Ervaring indien impliciet (d.w.z. als het kan worden gekarakteriseerd middels casusparameters maar niet middels inferentieregels)
      • Experimentatie indien zelf gecreëerd
      • Getuigenis indien overgenomen
    • Intuïtie indien stilzwijgend (d.w.z. als het kan worden gekarakteriseerd middels gebeurtenisverslagen maar niet middels inferentieregels of casusparameters)
      • Instinct indien zelf gecreëerd
      • Habituatie indien overgenomen

    Vergelijk

    Rangschik een geïdentificeerde capaciteit op de bijdrage aan verschillende organisatie­aspecten van je aandachtsgebied.

    • Reputatie
    • Organisatie­strategie
    • Stakeholder­behoeften
    • Technologie
    • Ethisch handelen
    • Regelgeving

    Beoordeel

    Bepaal het concurrentievoordeel dat een geïdentificeerde capaciteit je aandachtsgebied biedt (op basis van een VRIO-analyse).

    1. Als de capaciteit niet waardevol is (d.w.z. niet in staat om kansen en bedreigingen aan te pakken): nadeel
    2. Anders, als de capaciteit niet zeldzaam is in je markt (d.w.z. niet schaars of lastig te krijgen): gelijk voordeel
    3. Anders, als de capaciteit niet onnavolgbaar is in je markt (d.w.z. niet moeilijk na te doen): tijdelijk voordeel
    4. Anders, als de capaciteit niet georganiseerd is in je designteam (d.w.z. niet in staat om resources volledig te benutten): onbenut voordeel
    5. Anders: strategisch voordeel

    Verwerf

    Verwerf ontdekte capaciteiten.

    • Verwerf als kennis
      • Theoretiseer in het geval van onderzoek
      • Bestudeer en leer in het geval van educatie
    • Verwerf als ervaring
      • Probeer in het geval van experimentatie
      • Observeer en leer in het geval van getuigenis
    • Verwerf als intuïtie
      • Recruteer in het geval van instinct
      • Accepteer en leer in het geval van habituatie

    Vernieuw

    Vernieuw geïdentificeerde capaciteiten die niet waardevol, zeld­zaam of onnavolgbaar zijn (met behulp van SCAMPER).

    • Substitueer
    • Combineer
    • Adapteer
    • Modificeer
    • Pivoteer
    • Elimineer
    • Rearrangeer

    Veranker

    Veranker geïdentificeerde capaciteiten die waardevol maar niet georganiseerd zijn in je designteam volgens zijn organisatieontwerp (in lijn met het McKinsey 7S-raamwerk).

    • Strategie
    • Structuur
    • Systeem
    • Specialismen
    • Sleutelvermogens
    • Samenbindende waarden

    Raadpleeg Shadbolt & Smart (2015) voor methoden, technieken en hulp­middelen om een capaciteit vast te leggen (in de vorm van bijvoorbeeld inferentie­regels, casus­parameters en gebeurtenis­verslagen).

    Afronding

    De stappen in de afrondingsfase van IAC richten zich op evaluatie van de vervulling van je ambitie:

    1. Concludeer successen, meevallers en tegenvallers.
    2. Diagnosticeer successen, meevallers en tegenvallers.
    3. Stel de volgende zet voor om je ambitie te vervullen.

    Concludeer

    Trek conclusies over de uitkomsten van het vervullen van je ambitie.

    • Successen (d.w.z. doelstellingen die exact in de beoogde mate zijn bereikt)
    • Meevallers (d.w.z. doelstellingen die in grotere mate zijn bereikt dan beoogd)
    • Tegenvallers (d.w.z. doelstellingen die niet in de beoogde mate zijn bereikt)

    Diagnosticeer

    Bepaal de oorzaken die de uitkomsten van het vervullen van je ambitie verklaren.

    1. Bepaal hypotheses
    2. Test hypotheses
    3. Bevestig hypotheses

    Stel voor

    Stel de volgende zet voor om je ambitie te vervullen.

    • Hernieuwen als de ambitie is vervuld
    • Herhalen als de ambitie niet is vervuld, maar dat nog steeds mogelijk is
    • Herformuleren als de ambitie niet kan worden vervuld en moet worden aangepast

    Handboek: Voorbeeldoplossingen

    In dit handboek vind je hieronder enkele voorbeeldoplossingen. Ze stammen uit weten­schappelijke en professionele literatuur en praktische ervaring. We werken dit niet-uitputtende overzicht van tijd tot tijd bij.

    Vergroot verandering

    Levering

    Laat mensen de toekomst verkennen, zich er vertrouwd mee maken en samenwerken om weerstand te overwinnen. — Livework

    Koester vertrouwen, geef je mensen constante ondersteuning en verander af en toe de alledaagse routines om positieve verrassingen te creëren. — User Experience

    Vergroot creativiteit

    Levering

    Breng ideeën tot wasdom door middel van een bouw-meet-leer terugkoppelingslus (Lean Startup). — Eric Ries

    Leef je in, definieer, bedenk, maak een prototype en test. — Stanford d.school

    Om een innovatieve uitkomst voor een complexe uitdaging te produceren, ga dan iteratief verkennen, definiëren, ontwikkelen en leveren. — Design Council

    Vergroot rendement

    O&O

    Definieer gekwantificeerde indicatoren, bouw een holistisch meet­systeem en definieer ondersteunende operationele indicatoren. — McKinsey Design

    Laad processen versneld op, versnel interne terug­koppelingen en verbeter de over­dracht. — Invision Inside Design

    Stel doelen, bepaal spel­regels en bied faciliteiten voor het produceren van kennis. — UNStudio

    Promotie

    Vertegenwoordig ontwerp op het top­niveau van de organisatie, verbeter de ervaring van medewerkers met ontwerp en verspreid ontwerp­praktijken. — McKinsey Design

    Bouw je reputatie op, vind talent via je netwerk en zet een flexibele talent­pijplijn op. — Workable

    Beschrijf ontwerpwerk in termen van bedrijfs­doelen, verzamel bewijs van de resultaten van ontwerp en communiceer de bedrijfs­waarde van ontwerp. — BoagWorld

    Levering

    Vorm een multidisciplinair team, bevorder kennis­integratie en implementeer besluit­vorming door con­sen­sus. — Purdue University

    Laat gewenst gedrag zien, bied motivatoren en herken en erken vertoond gedrag. — PositivePsychology

    Combineer schaal met wend­baar­heid. — David Butler & Linda Tischler

    Vertaal de bedrijfsvisie in tastbare doelen, stel de klant centraal, stimuleer samenwerking en handhaaf operationele uitmuntendheid—dit alles terwijl je de creatieve grenzen verlegt. — Aquent

    Definieer een portfolio­strategie, identificeer hiaten en onvervulde of latente behoeften en definieer segmenten voor klanten en gebruikers. — McKinsey Design

    Verken gebruikers­belevingen, ontdek gebruikers­motieven en definieer gebruikers­eisen. — Interaction Design Foundation

    Herken en verwijder onnodig complexe inhoud, organiseer kennis en filter de inhoud. — UX Collective

    Achtergrond­informatie

    IAC is gebaseerd op McKinsey’s vaardig­heden­strategie voor succes­volle product­ontwikkeling (2017). Zie definities voor een uitleg van in dit handboek gehanteerde begrippen. Hieronder staan links naar publicaties van ondersteunende expertise en achtergrondkennis.